تأثیر نگاه معرفت‌شناسانه در نظریه‌های سیاسی با تأکید بر آرای سوفیست‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار و عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

چکیده

نشان‌دادن توقف نظریه‌های سیاسی بر نظریه‌های معرفتی هدف این نگارش است. این کار از راه معرفی نظریه‌های متضاد سیاسی سوفیست‌ها در یونان باستان و ابتنای آنها بر آرای متضاد معرفت‌شناسانه آنها نسبت به امور واقع صورت می‌گیرد. از یک‌سو، نظریه نسبیت‌گرایی و شبه‌پوچ‌گرایی نسل اول سوفیست‌ها، از جمله پروتاگوراس و گرگیاس، تأثیر بسزایی در پوزیتیویستی بودن آرای سیاسی آنها داشت. از سوی دیگر، ثبات نظرگاه‌های واقع‌گرایانه سیاسی نسل‌های متأخر سوفسطائیان، متأثر از آرای معرفتی ضدنسبیت‌گرایی فیلسوفان یونانی، مثل سقراط بود.
این همه از این امر حکایت می‌کند که نظرگاه‌های معرفتی دانشمندان همواره نقشی تعیین‌کننده در آرای سیاسی آنها داشته و دارد. بنابراین، نظریه‌های پوزیتیویستی سیاسی در عصر حاضر نیز دلیل بر قبول نظریه نسبیت‌گرایی معرفتی از سوی صاحبان و طرفداران آن نظریه‌هاست. به دلیل آنکه نظریه نسبیت‌گرایی معرفتی به لحاظ منطقی غیرقابل دفاع است، نتیجه می‌گیریم که هیچیک از نظریه‌های سیاسی پوزیتیویستی نیز به لحاظ منطقی توجیه‌پذیر نیستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Impact of Epistemological Approaches on Political Theories with Emphasis on Sophists' Views

نویسنده [English]

  • Muhammad Husain Talibi
Associate Professor and Faculty member of Research Institute of hawzah and University
چکیده [English]

This article aims to show that political theories are dependent on epistemological theories, through introducing the conflicting political theories of sophists in ancient Greece and their dependence on their conflicting epistemological views. The relativism and pseudo-nihilism of the first generation sophists including Protagoras and Gorgias had a profound impact on their positivist political opinions just as the stability of political realist views of the later sophists were under the influence of anti-relativist views of Greek philosophers like Socrates. This shows that scholars' epistemic views have a decisive impact on their political views. Thus the positivist political views of modern scholars are the consequence of epistemic relativism they have accepted. Since epistemic relativism is not logically defendable it can be concluded that positivist political theories are [em1] defendable either.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Epistemology
  • ontology
  • political theories
  • relativism
  • sophists
  • Protagoras
  • Gorgias