زن در فلسفه سیاسی فارابی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران

چکیده

مسأله [در این گفتار]، نقش فعال مدنی زنان می‌باشد؛ از جمله در مناصب مدیریتی عالی سیاسی تا مرز ریاست جمهوری.
پیش‌فرض اینکه: نقش فاعل اجتماعی و سیاسی زن، هم‌چنان پرسش‌خیز و چالش‌انگیز است.
پرسش اصلی: شخصیت مدنی زن چیست؟ به تعبیری، خاستگاه، جایگاه و نقش اجتماعی و سیاسی زنان در جامعه سیاسی و در نظام سیاسی و دولت چیست؟
فرضیه: «در فلسفه سیاسی فارابی، زن انسان اجتماعی و سیاسی و دارای قابلیت نقش فعال سیاسی تا مدیریتی بالای سیاسی است». توضیح فرضیه اینکه: چه‌بسا لطافت طبع زنان سبب بسیاری سوء فهم‌ها و بدتر از آن، سوء استفاده‌های تاریخی از زنان باشد.
نتیجه: زن ظرفیت ایفای نقش فعال سیاسی نرم (نه قهرآمیز) را به‌تناسب لطافت طبع خود داشته است. اما این ضرورت نیازمند زمینه‌سازی متناسب می‌باشد.
روش: تحلیل متن و محتوایی آثار و آراء فلسفی سیاسی، به‌خصوص دیدگاه فارابی در زمینه زن و در مورد او می‌باشد.
بر این اساس، در این مقاله «زن در فلسفه سیاسی فارابی» را بررسی می‌نماییم. [ناگفته نماند که] فارابی (قرن4ه.ق/11م) برترین مفسر و مؤسس حکمت مدنی و فلسفه سیاسی اسلامی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Woman in Farabi’s Political Philosophy

نویسنده [English]

  • alireza sadra
An associate professor and faculty member at Tehran University.
چکیده [English]

This paper deals with Farabi on the civic role of women including higher administrative posts even as a president. The presupposition is that position of women as political and social actors has always been challenging and provoking questions. The main question is “what is the civic personality of women?” As it were, what is the position and social and political role of women in a government and political system? The assumption is: “In Farabi’s political philosophy, women are political and social beings, who are qualified to play their active political role even at higher political management.” For more explanation of the assumption: probably, women’s delicate nature may cause many misunderstandings or even worse, historical misuse of them. As a result, due to their delicate nature, women have the competence to play a softer political role (rather than a rough or violate one); however, this must is in need of preparation of the ground.
Method: the analysis of the text and content of Farabi’s works and political views about women.
It is noteworthy that al-Farabi is the greatest interpreter and founder of civic theosophy and Islamic political philosophy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • women
  • political philosophy
  • Farabi
  • civic
  • the political role of women
  1. طباطبایی، سید محمدحسین (1363). تفسیرالمیزان (ج4). چاپ سوم. ترجمه محمدباقر موسوی همدانی. تهران: انتشارات محمدی.
  2. عطار نیشابوری، فریدالدین (1360). تذکرة اولیاء. چاپ سوم. با بررسی، تصحیح متن محمد استعلامی. تهران: زوار.
  3. فارابی، محمد (1371). سیاست مدنیه. چاپ دوم. ترجمه فارسی جعفر سجادی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  4. ـــــــــــــــ (1361). اندیشه‌های اهل مدینه فاضله. چاپ دوم. ترجمه و تحشیه فارسی جعفر سجادی. تهران: انتشارات طهوری.
  5. کربن، هانری و دیگران (1361). تاریخ فلسفه اسلامی. ترجمه اسدالله مبشری. چاپ سوم. تهران: انتشارات امیرکبیر.
  6. موسوی خمینی، سید روح‌الله (1389). صحیفه امام. چاپ پنجم. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.