Allamah Tabatabaii’s Dual Approach to Sense Perception (A Critical Study)

Document Type : Original Article

Author

A 4th grade student of Qom seminary school

Abstract

One of Allamah Tabatabaii’s brilliant innovations is that he has traced back all kinds of conceptual knowledge to that of intuition. This theory says that before perception through concepts or in the mind, one directly feels the very reality and being of things present to one. What is to be taken into serious consideration here is Allamah’s dual explanation of sense perception. The very thing intuitively known in sense perception, once he says, is the material impression in the faculty of sight, but sometimes he says, it is the imaginal form existing in the world of imagination.
In what follows, the author has first explained the two approaches, and then shown that they are consistent though different, since each of them belongs to a different phase of man’s position in existence. In fact, Allamah argues that the standard of sense perception is the imaginal forms of the sensible things which might only be observed in the independent world of imagination, since in its initial phases, the soul fails to generate those forms in its own imagination; in its later phases, however, it becomes strong enough to generate those forms in its dependent faculty of imagination.

Keywords


  1. ابن سینا، حسین‌بن‌عبدالله (1375). النفس من کتاب الشفا. تحقیق آیت‌الله حسن‌زاده آملی. قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
  2. ـــــــــــــــــــــــ (1404ق). الشفا، «الطبیعیات». قم: مکتبة آیة الله المرعشی.
  3. ــــــــــــــــــــــ (1978م). الانصاف. در: ارسطو عندالعرب. چاپ دوم. کویت: وکاله المطبوعات.
  4. سهروردی، یحیی بن حبش (1375). مجموعه مصنفات شیخ اشراق (ج‏2). چاپ دوم. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  5. عبودیت، عبدالرسول (1386). درآمدی بر نظام حکمت صدرایی (ج2). تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها.
  6. فیاضی، غلامرضا (1383). تعلیقه بر نهایۀالحکمه (ج4). قم: مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره).
  7. مطهری، مرتضی (1377). مجموعه آثار (ج9). «شرح مبسوط منظومه». چاپ سوم. تهران: انتشارات صدرا.
  8. _________ (1377). مجموعه آثار (ج6). «اصول فلسفه و روش رئالیسم». چاپ ششم. تهران: انتشارات صدرا.
  9. صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1981م).الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة، (ج1 ، 3 ، 6 ، 7 ، 8). چاپ سوم. بیروت: دار احیاء تراث.
  10. ــــــــــــــــــــــــــ (1363). مفاتیح الغیب. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  11. ــــــــــــــــــــــــــ (1382). شرح و تعلیقه بر الهیات شفا (ج1). تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  12. طباطبایی، محمدحسین (1387). مجموعه رسائل: رساله‌ای در علم. به کوشش سید هادی خسروشاهی. قم: بوستان کتاب.
  13. ـــــــــــــــــــــــــ (1371). المیزان (ج2). چاپ دوم. قم: اسماعیلیان.
  14. ــــــــــــــــــــــــ (1416ق). نهایة‍الحکمة. چاپ سیزدهم. قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
  15. ـــــــــــــــــــــــ (1422ق). بدایة‍الحکمة. چاپ هیجدهم. قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
  16. جوادی آملی، عبدالله (1375). رحیق مختوم (ج4). قم: اسرا.
  17. ــــــــــــــــــ (1393). رحیق مختوم (ج11). قم: اسراء.
  18. ـــــــــــــــــ (1368). شرح جلد ششم اسفار (ج4). تهران: الزهراء.
  19. ــــــــــــــــ (1372). شرح جلد ششم اسفار (ج3). تهران :الزهراء.
  20. حسین‌زاده، محمد (1384). «حواس یا دراکات حسی از منظر معرفت‌شناسی». معرفت فلسفی، 3 (2)، ص36.
  21. طوسی، خواجه نصیرالدین (1361). اساس الاقتباس. چاپ سوم. تهران: دانشگاه تهران.
  22. کاتبی قزوینی، علی بن عمر(1384). حکمۀالعین. تصحیح عباس صدری. تهران: دانشگاه تهران.
  23. مصباح یزدی، محمدتقی (1405ق). تعلیقه علی نهایۀالحکمه. قم: انتشارات مؤسسه در راه حق.