TY - JOUR ID - 122307 TI - بازنگری در تعریف و تقسیم معقولات JO - حکمت اسلامی JA - FHI LA - fa SN - 2423-5105 AU - سربخشی, محمد AD - استادیار و عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 7 IS - شماره3-پیاپی 26 (پاییز99) SP - 51 EP - 72 KW - معقول KW - معقول اول KW - معقول ثانی KW - حقایق ماهوی KW - حقایق فلسفی KW - حقایق منطقی KW - امور اعتباری DO - N2 - در فلسفه معاصر اسلامی معقولات به سه دسته «معقولات اولی یا مفاهیم ماهوی، ثانیه فلسفی یا مفاهیم فلسفی و ثانیه منطقی یا مفاهیم منطقی» تقسیم می‌شوند. دراین‌بیان معقول وصف مفاهیم ذهنی است. با توجه به منابع مرجع فلسفی، معلوم می‌شود در گذشته معقولْ گاهی وصف خود حقایق بوده، نه مفاهیم آنها و تنها به دو قسم اول و ثانی تقسیم می‌شده است. ابتلاء پیروان فلسفه اشراق به دیدگاه اصالت ماهیت و برخی شبهات دیگر باعث شد وجود و صفات آن ملحق به معقولات ثانی شده و اموری ذهنی قلمداد گردند. فیلسوفان بعدی با اصلاح این اشتباه، معقول ثانی را به دو قسم منطقی و فلسفی تقسیم کردند و امور وجودی را معقول ثانی فلسفی نامیدند و ملاک‌هایی برای تمییز سه دسته معقول ارائه دادند. در مقاله حاضر، با بررسی فرآیند تاریخی این تحولات به این نتیجه رسیده‌ایم که موصوف قرار دادن مفاهیم و تقسیم معقولات به سه دسته و الحاق حقایق فلسفی به «معقولات ثانی» مرجوح و در بخشی نادرست است و باید همانند برخی منابع گذشته، خود حقایق را معقول بنامیم و آنگاه آنها را به دو دسته معقول اول و ثانی تقسیم کنیم. در این تقسیم حقایق فلسفی جزء معقولات اولی بوده و خود آنها به سه قسم «ماهوی، فلسفی و اعتباری» تقسیم خواهند شد. UR - https://fhi.hekmateislami.com/article_122307.html L1 - https://fhi.hekmateislami.com/article_122307_9112bb907605d57bde1bfcdaede625a3.pdf ER -