وجود و ماهیّت در فلسفه اشراق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار دانشگاه باقرالعلوم(ع)

چکیده

درباره هر چیزی دست‏کم دو پرسش مطرح است: 1) آیا وجود دارد؟ 2) چیست؟ یعنی دو حیثیت در خصوص اشیا مطرح است: چیستی و هستی. حال پرسش مهم این است که: تحقق عینی اشیا به هستی آنهاست یا به چیستی؟ کدام‏یک اصل در تحقق عینی است و دیگری صفت یا حال و یا چگونگی آن است؟ گرچه درباره نظریه شیخ اشراق احتمال‏‌هایی داده شده است، با توجه به عبارات ایشان، اصالت را در همه موجودات حتی خداوند به ماهیات می‌دهد و وجود در موجودات را امری اعتباری و ذهنی محض می‌داند. هدف پژوهش حاضر که با روش عقلیِ تحلیلی نگاشته شده، رسیدن به نقاط اشتراک فلسفه اشراق و فلسفه مشاء و حکمت متعالیه است که نتیجه آن، ارائه سست بودن پایه‌های فلسفه اشراق برای ایجاد نظام محکم فلسفی است

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Existence and essence in illuminationist philosophy

نویسنده [English]

  • Hassan Moallemi
Baghir-al-Olum University
چکیده [English]

Everything has two aspects; existential and essential or existence and essence. Now the important question is: is it the existential or essential aspect of a thing that makes it real and objective? Which one is primary causing something to be objective and which one is secondary simply qualifying or modifying it? Though there are different opinions concerning Suhrawardi’s thoery, Suhrawardi’s words show that he believes in the primacy of essence in all existents including Allah. According to him, existence is an unreal and a purely mentally-considered aspect of existents. Following an analytical method, this article aims at finding a commonality among illuminationist philosophy, peripatetic philosophy and transcendental philosophy. According to this article, illuminitionist philosophical principles are too weak to pave the way for establishing a strong philosophical system

کلیدواژه‌ها [English]

  • existence
  • Essence
  • primacy
  • considerateness
  • illuminitionist philosophy
  1. ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله (1363). الشفاء، الالهیات. تهران: ناصرخسرو.
  2. ــــــــــــــــــــــ (1413ق). المباحثات. تحقیق محمد بیدار فرد. قم: بیدار.
  3. ــــــــــــــــــــــ (1403ق). الاشارات و التنبیهات (ج3). چاپ دوم. ]تهران[: دفتر نشر کتاب.
  4. ــــــــــــــــــــــ (1392ق). التعلیقات. تحقیق عبدالرحمن بدوی. قاهرة: الهیئة العامّه للکتب.
  5. سهروردی، یحیی‌بن‌حبش (1375). مجموعه مصنفات شیخ اشراق (ج1و2). تصحیح و مقدمه هانری کربن و دیگران. چاپ دوم. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  6. صدرالدین شیرازی، محمدبن‌ابراهیم (1981م). الحکمة المتعالة فی الاسفارالعقلیة الاربعة(ج1). چاپ سوم. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  7. فارابی، محمدبن‌محمد (1413ق). الاعمال الفلسفیه. تحقیق جعفر آل‌یاسین. بیروت: دارالمناهل.
  8. ــــــــــــــــــــ (1405ق). نصوص الحکم. تحقیق محمدحسن آل‌یاسین. قم: بیدار.
  9. معلمی، حسن (1389). حکمت مشاء. قم: مرکز نشر هاجر.