%0 Journal Article %T بررسی ادله تجرد علم به‌مثابه مانعی برای اثبات شعور همگانی موجودات در حکمت متعالیه %J حکمت اسلامی %I مجمع عالی حکمت اسلامی %Z 2423-5105 %A محیطی اردکان, محمد علی %A فیاضی, غلامرضا %D 2023 %\ 02/20/2023 %V 9 %N شماره4-پیاپی 35- زمستان 1401) %P 33-53 %! بررسی ادله تجرد علم به‌مثابه مانعی برای اثبات شعور همگانی موجودات در حکمت متعالیه %K حکمت متعالیه %K شعور موجودات %K تجرد علم %K صدرالدین شیرازی %R %X یکی از حقایقی که ذهن بسیاری از اندیشمندان را به خود مشغول کرده، شعور همگانی موجودات است؛ موضوعی که ظواهر آیات قرآن کریم و روایات فراوان گواه آن است. حکمت متعالیه گام‌های ارزنده‌ای در مقام تبیین سریان ادراک در همه موجودات برداشته است. اما ادله تجرد علم همواره به‌عنوان مانعی جدی برای اثبات این ادعا مطرح بوده است. نگارنده در این مقاله می‌کوشد با به‌کارگیری روش توصیفی ـ تحلیلی و با رویکردی انتقادی، عدم مانعیت ادله مزبور برای اثبات سریان ادراک در هستی را نشان دهد و این حقیقت را در مقام اثبات یک گام جلو ببرد. براساس نتایج به‌دست آمده، هیچ‌یک از ادله تجرد علم بر اشتراط تجرد در مطلق علم دلالت ندارد و نمی‌تواند مانعی حقیقی برای پذیرش شعور همگانی موجودات باشد. با از میان برداشتن موانع عقلیِ پذیرش ادعای مزبور می‌توان حتی در صورت ناکافی بودن ادله عقلیِ اثبات شعور همگانی موجودات به آن‌دسته از ادله نقلی استناد کرد که بر سریان ادراک در موجودات دلالت دارند. %U https://fhi.hekmateislami.com/article_168749_5dc1a64a3bee4c04ef3a0d260687d94c.pdf